Onderzoek naar cliëntgroepen in de wijkverpleging - een eerste analyse biedt kansen en geeft richting aan vervolgonderzoek

6 januari 2020 verwelkomden we Janneke van der Velden. Afstudeerstudent Gezondheidswetenschappen aan de Erasmus Universiteit. Janneke ging bij EscuLine aan de slag om de laatste fase van haar opleiding af te ronden. Dit deed ze met haar onderzoek naar cliëntgroepen in de wijkverpleging. 23 juni jl. studeerde Janneke af met het mooie eindcijfer van een 9. Janneke vertelt over haar onderzoek. Ook deelt ze haar ervaringen bij het werken met zorgdata.

Het lijkt net gisteren dat je voor het eerst in Moordrecht aan de slag ging. Maar inmiddels zijn we al weer een half jaar verder. Hoe heb jij de laatste fase van je studie ervaren?

De laatste fase van mijn studie ‘Gezondheidswetenschappen’ (tegenwoordig ESHPM) stond in het teken van mijn afstudeerproject bij Esculine. Het afstudeerproject: “Onderzoek naar cliëntgroepen in de wijkverpleging”, heb ik als een mooie afsluiting van mijn bachelor ervaren.

Hierbij kon ik namelijk de kennis en vaardigheden die ik tijdens mijn opleiding heb opgedaan, toepassen op een relevant vraagstuk.

 

Ik heb veel geleerd over data-analyses en over de toegevoegde waarde van deze analyses in de gezondheidszorg.

Clusteranalyses (machine learning algoritmes) en wijkverpleging data

Kun je iets vertellen over het onderzoek dat je hebt uitgevoerd voor EscuLine en hun klanten?

Voor mijn afstudeerproject heb ik onderzoek gedaan naar de karakteristieken van cliënten in de wijkverpleging.

Hiervoor heeft een VVT (verpleeg- en verzorging en thuiszorg) organisatie een geanonimiseerde dataset beschikbaar gesteld. De data bevat Omaha System data aangevuld met een aantal aanvullende karakteristieken van cliënten in de wijkverpleging. Op deze dataset heb ik een clusteranalyse uitgevoerd om het inzicht in de cliëntenpopulatie te optimaliseren. Deze informatie kan ter ondersteuning worden gebruikt bij de samenwerking met financiers. En ook bij het efficiënter inrichten van de zorg.

Hoe ben je te werk gegaan?

Voor de clusteranalyse in dit onderzoek zijn de scores op de aandachtsgebieden uit het (classificatiesysteem) ‘Omaha System’, de leeftijden en het zorggebruik in uren binnen de eerste zestig dagen na het opstellen van het zorgplan van de cliënten gebruikt. Met een k-means clusteranalyse zijn de cliënten die vergelijkbaar zijn op basis van hun aandachtsgebieden en hun leeftijd gegroepeerd en zijn ze gescheiden van cliënten die verschillend zijn. Hierdoor zijn relatief homogene clusters gevormd die onderling onderscheidend zijn. Vervolgens is, door het bepalen van het gemiddelde zorggebruik per cluster, onderzocht of er verschillen in zorggebruik tussen de clusters bestaan.

Resultaten

We willen graag meer weten over de resultaten van het onderzoek. Wil je ons meenemen in de meest relevante bevindingen en resultaten?

Ja, zeker! Mijn afstudeerproject was een eerste praktisch onderzoek naar de mogelijkheid om clusters te vormen van cliënten in de wijkverpleging.

 

Uit dit onderzoek blijkt dat de cliënten inderdaad kunnen worden ingedeeld in verschillende clusters.

Hoewel het optimale clusteraantal (nog) niet stabiel is, zijn er wel een aantal grote duidelijke groepen te onderscheiden.

Voorbeelden van groepen die verschillen in kenmerken en in zorggebruik:

  • Zo is er om te beginnen een groep met de wat jongere cliënten met huidproblemen. Deze cliënten blijken gemiddeld minder zorg nodig te hebben.
  • Verder zijn er twee grote groepen die bestaan uit de wat oudere cliënten. Cliënten met duidelijke fysieke klachten worden onderscheiden van de cliënten zonder specifieke (fysieke) zorgvraag. Hierbij hebben de cliënten in de eerstgenoemde groep gemiddeld meer zorg nodig dan de cliënten in de als tweede genoemde groep.
  • Ten slotte is er een grote groep cliënten die problemen heeft met de bloeddruk en de hartfunctie.

Al met al kan worden gesteld dat de diversiteit in de cliëntenpopulatie in de wijkverpleging (van de organisatie die de data beschikbaar heeft gesteld) groot is.

Heeft de situatie met Corona nog impact gehad op jouw afstuderen?

Gelukkig heeft de Corona-crisis geen grote impact gehad op mijn afstuderen. Zoals verteld, heb ik een onderzoek gedaan met zorgdata. Deze data was al beschikbaar, waardoor ik mijn onderzoek grotendeels vanaf afstand heb kunnen uitvoeren. Daarbij werd ik vanaf afstand goed ondersteund door mijn stagebegeleiders Thijs en Nicolle. Wel miste ik natuurlijk de gezelligheid met de collega’s en een potje tafelvoetbal.

3 aanbevelingen voor VVT organisaties

Als je drie aanbevelingen zou mogen doen aan EscuLine en VVT organisaties, wat is dan jouw top 3 ?

Zoals verteld, is dit een eerste praktische onderzoek naar cliëntgroepen in de wijkverpleging. Hierbij zijn de cliëntgegevens gebruikt waarvan werd verwacht dat zij invloed hebben op het zorggebruik en die Esculine tot haar beschikking heeft.

 

In de toekomst dient de clusteranalyse nog verder te worden ontwikkeld.

Hiervoor heb ik verschillende aanbevelingen opgesteld:

  1. Ten eerste raad ik aan om te onderzoeken welke factoren verder van belang zijn bij het voorspellen van het zorggebruik. Naast de Omaha aandachtsgebieden en de leeftijden van cliënten. Denk hierbij aan het informele netwerk van de cliënt. Deze factoren kunnen worden toegevoegd aan de clusteranalyse.
  2. Ten tweede raad ik aan om onderscheid te maken in verschillende typen zorg. In dit onderzoek is het zorggebruik voor alle zorg en ondersteuning in de wijkverpleging gebruikt. Een onderscheid in bijvoorbeeld verpleging en verzorging kan de analyse verder verrijken. Zo zullen sommige cliënten meer verzorging nodig hebben en andere meer verpleging.
  3. Ten derde raad ik aan om de kennis over en het werken met het Omaha System bij wijkverpleegkundigen te analyseren. Wanneer hier verschillen in bestaan, kan dit een (negatieve) impact hebben op de betrouwbaarheid van de analyses die met de registraties worden uitgevoerd.

 Dit komt omdat de aandachtsgebieden uit het Omaha System een subjectieve maat voor gezondheid zijn.

 

Hoe heb je jouw tijd bij EscuLine ervaren en wat zou jij toekomstige afstudeerders willen meegeven over het bedrijf ?

Mijn tijd bij Esculine heb ik als heel erg leuk en leerzaam ervaren. Ik ben super dankbaar voor de kans die ik bij Esculine heb gekregen om een onderzoek uit te voeren dat past bij mijn interesses.

Mijn advies aan toekomstige afstudeerders is om eens bij Esculine te gaan praten over mogelijke afstudeeropdrachten. Esculine is een jonge innovatieve onderneming met veel mogelijkheden. Op de werkvloer heerst een professionele en ongedwongen sfeer. Daarbij is ook ruimte voor gezelligheid en een potje tafelvoetbal. Ook is de ondersteuning en de begeleiding goed geregeld.

Ten slotte. Jij gaat nu even genieten van een welverdiende zomer. Zien we Janneke straks nog terug voor haar MSc afstudeerproject?

Wie weet, wie weet! 🙂

Interesse in de uitgebreidere resultaten?

Ben je naar aanleiding van het lezen van dit artikel geïnteresseerd meer achtergrond en resultaten van het onderzoek? Neem gerust contact met ons op via: info@esculine.nl of vul het contactformulier in en we nemen contact met je op.